Nepoznati objekt, možda deset puta veći mase od Zemlje, lebdi na rubu Sunčevog sistema. Njegova gravitacija izobličava orbite patuljastog planeta Sedne i 18 sličnih svemirskih tijela, uzrokujući da se svi naginju na svojim osama pod tačno istim uglom. Šanse da se to slučajno desi su 0,007%.
“Zato smo pomislili: nešto drugo mora oblikovati ove orbite”, izjavio je dr. Mike Brown, profesor planetarne astronomije na Kalifornijskom tehnološkom institutu (Caltech).
Ali, naučnici nisu sigurni šta tačno to “nešto drugo” jeste. Niko nije uspio vidjeti taj objekt. Njegovo postojanje ostaje teoretsko, sa samo matematičkim izračunima koji potvrđuju njegovo prisustvo.
“Razlog zašto je potraga tako teška je što većina astronomskih istraživanja ne tragaju za samo jednom stvari”, rekao je dr. Konstantin Batygin, također planetarni astronom na Caltechu, za BBC.
Većina pretraga traži određenu vrstu objekata. Čak i ako je nešto rijetko, nebo je ogromno – dovoljno je pretražiti dovoljno prostora i naići ćete na to. Ali s ovim nepoznatim objektom, “postoji samo mali dio neba u kojem se nalazi”.
Osim toga, samo jedan teleskop na svijetu trenutno ima dovoljno snage da traži objekat koji boravi u tamnom, zasjenjenom rubu Sunčevog sistema, predaleko da bi odbijao svjetlost od Sunca. Istraživači koji tragaju za ovim misterioznim objektom mogu koristiti Subaru teleskop na Havajima samo tri noći godišnje.
Teleskop Vera Rubin – sa novim, iznimno snažnim lećama koji se gradi u Čileu – promijenit će to kada bude završen u narednim godinama. Ali do tada, naučnici su prepušteni nagađanjima o tome što je taj objekt.
Jedna od vodećih teorija, koju su nedavno predložili Brown i Batygin u jednom radu, jeste postojanje dugo traženog devetog planeta, uloga koju je kratko obavljao Pluton prije nego što je 2006. godine degradiran u patuljastu planetu.
Ako je tačno da deveti planet postoji, naučnici pretpostavljaju da je to hladno, ledeno mjesto s jezgrom od kamena, slično Uranu ili Neptunu. Matematički modeli sugeriraju izduženu orbitu.
U svojoj najbližoj tački Sunca taj planet bi bio udaljen 300 puta više od udaljenosti Sunce-Zemlja, a na najudaljenijoj tački svoje nepravilne orbite, ta udaljenost bi iznosila čak 600 puta udaljenosti Sunce-Zemlja.
Ali samo sa dokazima o gravitaciji, bez vizuelnih potvrda, postoje i druge mogućnosti: da to uopće nije planet, već primitivna crna rupa. Primitivne crne rupe su također teoretske – nikada viđene, ali pretpostavlja se da su se oblikovale u početnim trenucima Velikog praska, kada su materija i energija bili toliko haotični da je masa ekvivalentna velikoj planeti mogla biti stisnuta u najsitniji prostor toliko gust da ni svjetlost ne može pobjeći iz njega.
Međutim, ako je misteriozni objekt ovakva vrsta crne rupe, iako bi njegova masa bila deset puta veća od Zemljine, njegova veličina bila bi otprilike kao veličina naranče. Također bi se pojavljivao samo kao tamni prostor između zvijezda, što ga čini još manje vjerovatnim za uočavanje s Zemlje od devetog planeta.
Ostaje nepoznato da li je nepoznati objekat planeta ili primitivna crna rupa i to će ostati misterija još neko vrijeme. Ali njegovo teoretsko postojanje ne samo da je veoma stvarno za naučnike koji ga proučavaju, već i veoma stvarno za svemirske objekte koje privlači svojom gravitacijom – i stoga veoma stvarno za Sunčev sistem koji nazivamo domom.
