Arheolozi su 2005. godine pronašli netaknutu lobanju drevnog ljudskog pretka na arheološkom nalazištu Dmanisi i ovaj pronalazak je postao službeno poznat kao “Lobanja 5” ili “D4500”.
Dmanisi je mali grad, smješten u Južnoj gruziji u Evropi, 93 kilometra jugozapadno od glavnog grada države Tbilisi u dolini rijeke Mashavera.
Arheološko nalazište na tom području je datirano na 1,8 miliona godina.
Lobanja je pripadala izumrlom homininu, koji je planetom hodao prije 1,85 miliona godina.
Ovaj primjerak je potpuno netaknut i ima dugačko lice, malo moždano kućište i velike zube.
To je jedna od ukupno pet pronađenih lobanja roda Homo na ovom nalazištu i natjerala je naučnike da ponovo preispitaju dosadašnje znanje o ljudskoj istoriji.
Ovo otkriće pruža prvi dokaz da su rani hominidi uključivali odrasle osobe s malim mozgom, ali tjelesnom masom, rastom i proporcijama udova koji su dostigli donju granicu raspona modernih varijacija.
Niz lobanja pronađenih u Dmanisiju 2010. godine, a koje su imale različite fizičke osobine, dovelo je do hipoteze da pripadaju jednoj lozi roda Homo. Svih pet pronađenih lobanja je iste starosti.
Sve do 1980-ih godina, naučnici su pretpostavljali da su hominini bili ograničeni na afrički kontinent tokom vremena ranog pleistocena (do prije otprilike 0,8 miliona godina) i da su migrirali tokom faze “Out of Africa I“.
Sada razumijemo zašto su arheološki napori bili prvenstveno usmjereni na Afriku.
Ali, arheološko nalazište u Dmanisu je najranije nalazište hominina izvan afričkog kontinenta i analiza artefakata pronađenih na tom području je pokazala da su rani hominini napustili Afriku još prije 1,85 miliona godina.
Ipak, većina naučnika sugeriše da je Lobanja 5 normalna varijanta Homo erectusa, ljudskog predaka koji je generalno nastanjivao Afriku u istom periodu.
Dok neki tvrde da je lobanja pripadala Australopithecusu sedibi, koji je živio na području današnje Južne Afrike prije 1,9 miliona godina i za kojeg se smatra da je bio predak roda Homo, uključujući i moderne ljude.
Postoje još razne mogućnosti koje su spominjali mnogi naučnici, ali ono što je sigurno da smo lišeni velikog djela naše ljudske istorije.
